Khám phá những sách cho trẻ sơ sinh bổ ích giúp bé phát triển giác quan và trí tuệ ngay từ những tháng đầu đời. Trong bài viết này, timtruongquocte sẽ giới thiệu đến bạn những cuốn sách và tài liệu sớm dành cho bé sơ sinh, dễ dàng tải về và đọc cùng con mỗi ngày.
1. Vì sao nên cho bé sơ sinh tiếp xúc với sách từ sớm?
Nhiều cha mẹ cho rằng sách chỉ phù hợp khi con biết ngồi vững, biết nói hay ít nhất là nhận thức được hình ảnh xung quanh. Thực tế, các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, não bộ trẻ sơ sinh phát triển mạnh mẽ ngay từ những tháng đầu đời. Đây là giai đoạn vàng để bé hấp thụ âm thanh, màu sắc, hình khối và giọng nói của cha mẹ.
Khi cha mẹ dành thời gian đọc sách cho bé sơ sinh, lợi ích không chỉ dừng ở việc giải trí mà còn là:
Kích thích não bộ: Bé học cách phân biệt âm điệu, ngữ điệu và ngôn ngữ.
Gắn kết tình cảm: Khoảnh khắc cha mẹ ôm bé và cùng đọc sách tạo cảm giác an toàn, nuôi dưỡng tình yêu thương.
Phát triển giác quan: Hình ảnh rực rỡ, chất liệu sách đặc biệt (giấy cứng, vải, nhựa mềm) giúp bé cảm nhận thế giới đa dạng.
Hình thành thói quen đọc sớm: Trẻ lớn lên với sự quen thuộc với sách sẽ dễ dàng duy trì niềm yêu thích học hỏi.
2. Những loại sách đọc cho trẻ sơ sinh phổ biến hiện nay
Không phải cuốn sách nào cũng phù hợp với trẻ dưới 1 tuổi. Sách cho bé sơ sinh thường được thiết kế đặc biệt để đảm bảo an toàn, kích thích giác quan và dễ dàng sử dụng. Dưới đây là một số loại nổi bật:
2.1. Sách vải
Sách vải mềm mại, an toàn tuyệt đối khi bé cắn, nhai hoặc kéo. Chất liệu thường chống thấm, dễ giặt và có nhiều màu sắc bắt mắt. Nhiều cuốn còn kèm tiếng kêu sột soạt hoặc gương nhỏ, giúp bé hứng thú khi khám phá.
2.2. Sách lật mở bằng giấy cứng (board book)
Đây là dòng sách được làm bằng bìa cứng dày, khó rách, bền với thời gian. Những hình ảnh đơn giản, màu sắc tương phản cao rất phù hợp với thị giác non nớt của bé.
2.3. Sách phát triển giác quan cho trẻ sơ sinh
Một số cuốn sách cho bé sơ sinh có thiết kế đặc biệt: phần lông thú mềm để bé sờ, phần gương phản chiếu, hoặc trang phát ra tiếng kêu. Chúng giúp bé rèn luyện xúc giác, thính giác và thị giác đồng thời.
2.4. Sách tắm
Được làm từ nhựa dẻo an toàn, sách tắm có thể ngâm trong nước mà không hỏng. Đây là lựa chọn tuyệt vời để bé vừa tắm vừa vui chơi, biến thời gian tắm thành khoảnh khắc học hỏi.
3. Tiêu chí chọn sách cho bé sơ sinh mà cha mẹ nên biết
Không phải tất cả sách trẻ em đều phù hợp với bé dưới 12 tháng. Khi lựa chọn, cha mẹ cần lưu ý một số tiêu chí quan trọng:
An toàn tuyệt đối: Không có chi tiết nhỏ dễ rơi, không chứa mực độc hại, không sắc nhọn.
Màu sắc tương phản: Bé sơ sinh nhìn rõ hơn khi tiếp xúc màu đen – trắng – đỏ. Các mảng màu lớn, đơn giản sẽ thu hút sự chú ý.
Hình ảnh rõ ràng, ít chữ: Thay vì nội dung dài dòng, nên chọn sách có hình minh họa lớn, nhân vật quen thuộc như động vật, đồ vật gần gũi.
Kích thước phù hợp tay bé: Sách nhỏ gọn giúp bé dễ cầm, không bị nặng nề.
Đa giác quan: Ưu tiên sách có thể phát âm thanh, có chất liệu khác nhau để bé chạm vào.
4. Một số gợi ý sách cho bé sơ sinh được yêu thích
Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều dòng sách cho bé sơ sinh được phụ huynh tin dùng. Một vài gợi ý tiêu biểu có thể kể đến:
4.1. Baby Animals – Free Kids Books
Baby Animals là một trong những cuốn sách tranh đầu đời được nhiều cha mẹ yêu thích khi chọn sách cho bé sơ sinh. Nội dung sách xoay quanh những hình ảnh đơn giản, gần gũi về các loài động vật nhỏ như mèo con, chó con, thỏ con… Từng trang được thiết kế với hình minh họa rõ ràng, màu sắc hài hòa, giúp bé dễ dàng ghi nhớ và nhận biết thế giới xung quanh.
Với trẻ từ 0–12 tháng, việc được nhìn những bức tranh động vật quen thuộc không chỉ kích thích sự tò mò mà còn hỗ trợ phát triển ngôn ngữ sớm. Khi cha mẹ vừa chỉ tranh vừa đọc tên con vật, bé sẽ nghe được nhiều âm thanh mới, từ đó tạo nền tảng cho khả năng giao tiếp sau này.
Lợi ích khi cho bé đọc Baby Animals:
Kích thích thị giác nhờ hình ảnh to, rõ ràng, dễ nhận diện.
Giúp bé hình thành vốn từ vựng đầu tiên qua tên gọi các loài vật.
Tạo sự hứng thú, giúp bé cảm thấy vui vẻ mỗi khi đọc cùng cha mẹ.
Góp phần nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên và động vật từ sớm.
Cha mẹ có thể in sách ra giấy dày. Mỗi lần đọc chỉ cần vài phút, nhưng nếu duy trì thường xuyên, bé sẽ hình thành thói quen yêu thích sách ngay từ giai đoạn sơ sinh.
Tải sách miễn phí: Baby Animals
4.2. Bộ thẻ đen – trắng (60 thẻ) giúp trẻ sơ sinh kích thích thị giác
Trong những tháng đầu đời, thị giác của bé sơ sinh còn hạn chế, bé chỉ có thể nhìn thấy những hình ảnh có độ tương phản cao. Chính vì vậy, các thẻ đen – trắng được xem là một công cụ tuyệt vời giúp bé rèn luyện khả năng tập trung và phát triển thị giác.
Bộ 60 thẻ đen – trắng thường gồm những hình khối, đường nét và họa tiết đơn giản nhưng rõ ràng. Khi cha mẹ đưa thẻ cho bé nhìn, đôi mắt bé sẽ bị thu hút, nhờ đó não bộ cũng được kích thích và hình thành nhiều kết nối thần kinh mới. Đây không chỉ là hoạt động vui chơi mà còn mang lại giá trị giáo dục sớm.
Một số lợi ích nổi bật của thẻ đen – trắng:
Giúp bé rèn luyện khả năng tập trung quan sát.
Kích thích sự phát triển của tế bào thần kinh thị giác.
Tạo sự hứng thú, bé ít quấy khóc khi được nhìn thẻ.
Làm nền tảng để bé phân biệt màu sắc và hình dạng sau này.
Cha mẹ có thể sử dụng thẻ đen – trắng ngay từ khi bé 1–2 tuần tuổi, chỉ cần giữ thẻ cách mắt bé khoảng 20–30cm. Mỗi lần cho bé nhìn khoảng 3–5 phút, kết hợp với lời nói dịu dàng của cha mẹ để tăng sự gắn kết và giúp bé vừa phát triển giác quan vừa cảm nhận tình yêu thương.
Tải bộ thẻ miễn phí: Bộ thẻ đen - trắng cho trẻ sơ sinh
4.3. Ai sau lưng bạn thế?
“Ai sau lưng bạn thế?” là một cuốn sách tranh đơn giản, dễ thương, xoay quanh trò chơi đoán xem nhân vật nào đang đứng phía sau. Với cách trình bày lặp lại và hình ảnh minh họa ngộ nghĩnh, cuốn sách khơi gợi trí tò mò, giúp bé vừa quan sát vừa suy đoán. Đây là lựa chọn tuyệt vời để cha mẹ đọc cùng bé sơ sinh và trẻ nhỏ, tạo nên những giây phút vui nhộn gắn kết gia đình.
Tải sách miễn phí: Ai sau lưng bạn thế?
5. Khi nào nên bắt đầu đọc sách cho bé sơ sinh?
Câu trả lời là: càng sớm càng tốt. Ngay từ khi bé 2–3 tháng tuổi, cha mẹ đã có thể cho bé tiếp xúc với sách tranh đen trắng. Đến giai đoạn 4–6 tháng, bé hứng thú với sách vải, thích cầm nắm và đưa vào miệng. Khi bước sang 7–12 tháng, bé bắt đầu tò mò, thích lật trang và chỉ tay vào hình ảnh.
Điều quan trọng không phải bé “hiểu” hết nội dung sách, mà là bé cảm nhận giọng đọc, sự ấm áp và tương tác từ cha mẹ. Đây chính là nền tảng đầu tiên để phát triển ngôn ngữ sau này.
6. Cách cha mẹ nên đọc sách cho bé sơ sinh
Đọc sách cho trẻ sơ sinh không chỉ là kể chuyện mà còn là cách giao tiếp đầy yêu thương. Giọng nói, ánh mắt và cử chỉ của cha mẹ chính là yếu tố giúp bé cảm nhận sự gần gũi và an toàn. Khi đọc, cha mẹ nên nói ngắn gọn, nhấn nhá và thay đổi giọng điệu để bé hứng thú hơn.
Một số cách có thể áp dụng:
Chỉ vào hình ảnh và gọi tên đồ vật, con vật quen thuộc.
Thay đổi giọng nói, thêm biểu cảm gương mặt để tạo sinh động.
Duy trì thời gian đọc ngắn mỗi ngày, lý tưởng là trước giờ đi ngủ.
Những thói quen này giúp bé dần hình thành sự gắn bó với sách và mong chờ được đọc cùng cha mẹ mỗi ngày.
7. Lợi ích lâu dài khi cho bé đọc sách từ sơ sinh
Việc đọc sách cho trẻ sơ sinh mang lại tác động sâu rộng, không chỉ trong hiện tại mà còn cho sự phát triển lâu dài. Khi nghe giọng đọc và quan sát hình ảnh, não bộ của trẻ được kích thích, từ đó hỗ trợ khả năng ngôn ngữ và tư duy. Bé cũng học cách tập trung, ghi nhớ và phản ứng nhanh hơn với âm thanh xung quanh.
Đọc sách từ sớm còn giúp:
Tăng vốn từ vựng và khả năng diễn đạt khi trẻ lớn.
Hình thành thói quen đọc, nuôi dưỡng niềm yêu thích học hỏi.
Tạo sự gắn kết tình cảm giữa cha mẹ và con cái.
Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ tiếp xúc với sách từ những tháng đầu đời thường có khả năng sáng tạo cao, kết quả học tập tốt và sự đồng cảm mạnh mẽ hơn.
8. Lời khuyên khi chọn mua sách cho bé sơ sinh
Để chọn được sách phù hợp, cha mẹ cần chú ý đến sự an toàn và tính giáo dục của từng cuốn. Sách dành cho trẻ sơ sinh nên có thiết kế chắc chắn, không chứa chi tiết nhỏ dễ rơi và sử dụng chất liệu an toàn cho bé. Ngoài ra, những cuốn có màu sắc tương phản và hình ảnh đơn giản thường dễ thu hút sự chú ý hơn.
Một số gợi ý hữu ích:
Bắt đầu với 3–5 cuốn để bé làm quen dần, không cần mua quá nhiều.
Ưu tiên sách có âm thanh, chất liệu vải hoặc bìa cứng để bé cầm nắm dễ dàng.
Kết hợp sách tiếng Việt và tiếng Anh để bé tiếp xúc ngôn ngữ tự nhiên.
Quan trọng nhất, hãy quan sát phản ứng của bé. Một cuốn sách thực sự phù hợp là cuốn khiến bé hào hứng, tập trung và muốn lật mở nhiều lần.
Kết luận
Sách cho bé sơ sinh không chỉ là món đồ chơi mà còn là công cụ nuôi dưỡng trí não, cảm xúc và sự gắn kết trong gia đình. Việc đọc sách từ sớm mang lại lợi ích lâu dài cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Cha mẹ hãy bắt đầu hành trình này ngay hôm nay, dù con bạn mới chỉ vài tháng tuổi.
