Ehon Nhật Bản là dòng sách tranh truyện dành cho trẻ em, nổi tiếng nhờ sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật hình ảnh và âm thanh. Nội dung sách Ehon đa dạng, gần gũi, khơi gợi trí tưởng tượng phong phú và nuôi dưỡng niềm yêu thích đọc sách ngay từ những năm đầu đời. Cùng Timtruongquocte tìm hiểu rõ hơn về sách Ehon có tác dụng như thế nào tới trẻ.
Ehon là gì? Nguồn gốc của Ehon
Ehon là gì? Trong tiếng Nhật, Ehon có nghĩa là “sách minh họa” hay “sách tranh truyện”, được tạo thành từ hai chữ kanji: 絵 (e) nghĩa là “hình vẽ” và 本 (hon) nghĩa là “sách”. Xuất hiện từ thời Edo (1603–1868) và Meiji (1868–1912) dưới dạng tranh khắc gỗ, Ehon dần trở thành một phần quan trọng trong văn hóa đọc của Nhật Bản.
Ngày nay, sách Ehon được xem như một “tài liệu giáo dục” cho trẻ em trên toàn thế giới. Với nét vẽ đáng yêu, lời thoại ngắn gọn và cách kể chuyện sinh động, Ehon không chỉ mang tính giải trí mà còn khuyến khích trẻ sáng tạo ra hàng ngàn tình huống khác nhau. Đặc biệt, Ehon không phải truyện tranh thông thường, mà là công cụ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, tư duy và cảm xúc một cách tự nhiên, nhẹ nhàng hơn so với phương pháp học truyền thống.
Nhờ những giá trị đặc biệt, Ehon đã được chuyển thể thành phim hoạt hình và dịch ra nhiều ngôn ngữ như tiếng Anh, tiếng Việt, tiếng Trung, tiếng Thái… giúp trẻ em khắp nơi tiếp cận một cách dễ dàng.
Điểm nổi bật của Ehon là tính tương tác cao, khơi dậy sự tò mò ở trẻ: “Trang tiếp theo sẽ có gì?”. Chẳng hạn, cuốn “Nếu là cậu thì làm thế nào?” khuyến khích trẻ rèn luyện tư duy phản biện và xử lý tình huống, phù hợp cho độ tuổi từ 3+. Ba mẹ có thể lưu lại câu trả lời của con ở từng giai đoạn để theo dõi sự phát triển tư duy.
Trong khi đó, cuốn “Bạn đường hầm Neru: Xe gì thế nhỉ?” lại mang đến trải nghiệm âm thanh sinh động với nhiều từ láy tượng thanh, giúp trẻ dưới 3 tuổi vừa học vừa chơi. Sách được thiết kế nhỏ gọn, màu sắc tươi sáng, rất phù hợp để ba mẹ cùng con tương tác mỗi ngày.
Tại sao sách Ehon là sự lựa chọn thích hợp cho trẻ em?
Ehon có nhiều hình ảnh hơn câu chữ
Khi mở bất kỳ cuốn sách Ehon nào dành cho trẻ em, ba mẹ sẽ dễ dàng nhận thấy hình ảnh trong sách luôn chiếm phần lớn không gian và vô cùng nổi bật.
Với những cuốn Ehon dành cho trẻ sơ sinh, sách thường có rất ít hoặc hầu như không có chữ. Điều này xuất phát từ đặc điểm sinh lý của trẻ nhỏ: các bé chưa thể đọc chữ mà chủ yếu tập trung vào những hình ảnh lớn, màu sắc bắt mắt cùng âm thanh giọng đọc từ ba mẹ. Ví dụ, cuốn “Ăn cơm nào!” giúp trẻ sơ sinh nhận biết màu sắc và làm quen với những món ăn quen thuộc trong bữa cơm hằng ngày.
Khi trẻ từ 3 tuổi trở lên, Ehon bắt đầu có thêm vài câu chữ trên mỗi trang để ba mẹ kể cho con nghe. Những câu chuyện ở giai đoạn này thường có cốt truyện rõ ràng, lồng ghép thông điệp ý nghĩa về tình bạn, gia đình hay các bài học nhỏ trong cuộc sống, góp phần phát triển kỹ năng, tư duy và cảm xúc cho trẻ. Chẳng hạn, cuốn “Thêm chút nữa, thêm chút nữa” mang đến câu chuyện hài hước xoay quanh một quả táo đỏ, khiến bé vừa thích thú vừa học được cách chia sẻ.
Nhìn chung, điểm độc đáo nhất của Ehon nằm ở việc kể chuyện thông qua hình ảnh. Hình minh họa không chỉ làm câu chuyện thêm sinh động mà còn cung cấp ngữ cảnh trực quan, giúp trẻ hiểu và ghi nhớ từ ngữ một cách tự nhiên.
Ehon tập trung vào nhịp điệu và phát âm
Ehon được sáng tác dành cho trẻ em trong giai đoạn tập nói, vì vậy ngôn ngữ trong sách thường sử dụng nhiều từ tượng thanh, lặp lại có nhịp điệu. Cách viết này không chỉ tạo ra âm điệu vui tai, hấp dẫn mà còn hỗ trợ hiệu quả cho quá trình phát triển ngôn ngữ và khả năng phát âm của trẻ.
Ehon có đa dạng về đề tài, chủ đề
Ehon mang đến cho trẻ niềm vui khi được khám phá thế giới xung quanh thông qua nhiều chủ đề đa dạng:
Thế giới quanh bé: Giới thiệu về động vật, thực vật, đồ vật quen thuộc ở nhà hay ở trường.
Gia đình và mối quan hệ: Những câu chuyện ấm áp về tình cảm gia đình và tình bạn.
Khoa học: Mang kiến thức khoa học đến gần trẻ, như cuốn “Câu chuyện của những giọt nước” giải thích sinh động vòng tuần hoàn của nước trên Trái Đất.
Truyền thống văn hóa: Nhấn mạnh sự lịch sự và văn hóa Nhật Bản, điển hình là “Trước tiên xin lỗi nhé” hay “Trước tiên đợi chút nhé”.
Sáng tạo và tưởng tượng: Đặc biệt nổi bật với tác phẩm của Gomi Taro – những cuốn sách tranh độc đáo, hài hước và sáng tạo, khơi gợi trí tưởng tượng phong phú không chỉ cho trẻ em mà còn khiến người lớn cũng thích thú.
Sách tranh Ehon Nhật Bản dành cho trẻ em được yêu thích nhất toàn cầu
Dưới đây là các bộ sách Ehon hay nhất cho bé từ 0 - 8 tuổi đang được ưa chuộng:
Bộ Ehon 8 cuốn "Gư-ri và Gư-ra" cho bé từ 3 tuổi
Đây là bộ Ehon nổi tiếng nhất tại Nhật Bản, kể về hai chú chuột đồng mê nấu nướng và ăn uống. Tác giả Rieko Nakagawa cùng họa sĩ minh họa Yuriko Yamawaki đã xuất bản tập đầu tiên vào năm 1963. Từ đó, Gư-ri và Gư-ra nhanh chóng trở thành hiện tượng toàn cầu, với hơn 35,5 triệu bản được bán ra tính đến năm 1996.
Dành cho bé 3–8 tuổi
Sách Ehon “Tay Xinh Đâu Nhỉ”
Ehon “Tay Xinh đâu nhỉ?” là một trong những cuốn sách Ehon Nhật Bản nổi bật dành cho các bé trong giai đoạn sơ sinh đến 3 tuổi. Nội dung cuốn sách xoay quanh trò chơi “ú òa” quen thuộc, qua đó bé dần nhận biết cơ thể mình và cảm thấy thích thú khi được tương tác cùng ba mẹ. Với hình ảnh minh họa ngộ nghĩnh, màu sắc tươi sáng và câu chữ lặp lại đơn giản, cuốn sách không chỉ giúp bé phát triển khả năng quan sát, ngôn ngữ mà còn tạo nên những khoảnh khắc gắn kết ấm áp giữa ba mẹ và con.
>>> Download sách Ehon “Tay Xinh Đâu Nhỉ” tại đây
Sách thiếu nhi Ehon "Để Con Được Khóc"
Câu chuyện xoay quanh bé gái Sư-mi-rê – người thể hiện cảm xúc của mình bằng… nước mắt. Dù buồn, vui hay tức giận, em đều có thể òa khóc. Khi cùng con đọc sách, ba mẹ sẽ dễ dàng nhận thấy hình ảnh quen thuộc của chính bé nhà mình. Cuốn sách giúp trẻ hiểu rằng khóc không hề xấu hổ, mà là cách tự nhiên để bày tỏ cảm xúc, từ đó học cách chấp nhận bản thân và trở nên tự tin hơn.
Dành cho bé 3–8 tuổi
Sách Ehon "Chuyện Xì Hơi"
Ehon “Chuyện Xì Hơi” là một cuốn sách hài hước và gần gũi, đặc biệt phù hợp với các bé từ 2 – 6 tuổi. Với giọng văn dí dỏm, hình minh họa ngộ nghĩnh và tình huống vui nhộn, cuốn sách biến một chủ đề quen thuộc trong đời sống hằng ngày – “xì hơi” – thành một câu chuyện đầy tiếng cười. Bé sẽ vừa cười thích thú, vừa học được cách nhận biết và nói về những hiện tượng tự nhiên của cơ thể mình một cách thoải mái. Đây là lựa chọn tuyệt vời giúp ba mẹ tạo không khí vui vẻ, gần gũi và khuyến khích con tự tin thể hiện cảm xúc.
>>> Download sách Ehon “Chuyện Xì Hơi” tại đây
Sách Ehon "Em gái bị ốm"
Ehon “Em gái bị ốm” là một câu chuyện nhẹ nhàng, giàu tính giáo dục dành cho các bé từ 3 – 6 tuổi. Cuốn sách kể về tình huống quen thuộc trong gia đình khi em gái bị ốm, qua đó khơi gợi ở trẻ sự đồng cảm, tình yêu thương và trách nhiệm với người thân. Với hình ảnh minh họa sinh động, lời thoại giản dị và dễ hiểu, câu chuyện giúp bé học cách quan tâm, chia sẻ và thấu hiểu cảm xúc của người khác. Đây không chỉ là một cuốn sách tranh giải trí, mà còn là “bài học cảm xúc” quý giá cho bé trong những năm đầu đời.
>>> Download sách Ehon “Em gái bị ốm” tại đây
Sách Ehon có gì khác với các dòng truyện tranh hiện nay?
Truyện tranh
Truyện tranh tạo dấu ấn đặc biệt với độc giả nhờ hình ảnh sinh động, cốt truyện hấp dẫn và nhân vật giàu màu sắc. Khác với những tác phẩm văn học dễ gây khô khan, truyện tranh mang đến trải nghiệm lôi cuốn, mở rộng hiểu biết ở nhiều lĩnh vực. Một ưu điểm nổi bật của truyện tranh là rèn luyện kỹ năng đọc hiểu – nền tảng quan trọng để nắm bắt nội dung câu chuyện. Không chỉ xoay quanh các siêu anh hùng, truyện tranh còn khai thác đa dạng chủ đề, thường đặt trọng tâm vào cảm xúc và truyền tải thông điệp ý nghĩa.
Sách Ehon Nhật Bản
Sách Ehon Nhật Bản được khuyến khích cho trẻ từ 0–10 tuổi, với những câu chuyện giản dị, gần gũi đời sống, giúp bé hình dung thế giới một cách sinh động và thú vị. Điểm đặc biệt của Ehon là sự kết hợp tinh tế giữa màu sắc, âm thanh, nhân vật và hình khối, khơi gợi trí tò mò và khả năng khám phá ở trẻ. Ngay từ giai đoạn sơ sinh, bé có thể tiếp nhận Ehon thông qua giọng đọc của bố mẹ, từ đó mở rộng trí tưởng tượng và tiếp nhận những thông điệp nhân văn một cách tự nhiên, nhẹ nhàng.
Cách đọc Ehon hiệu quả
Ngày nay, Ehon đang dần trở thành người bạn đồng hành không thể thiếu trong hành trình phát triển của trẻ nhỏ. Tuy vậy, không phải bố mẹ nào cũng hiểu và đọc Ehon đúng cách, trong khi giọng đọc lại là yếu tố quan trọng giúp bé tiếp nhận và hứng thú hơn với từng câu chuyện.
Tốc độ đọc là lưu ý đầu tiên khi bố mẹ đọc Ehon cho bé
Với trẻ từ 0–2 tuổi, não bộ và khả năng tiếp nhận ngôn ngữ còn hạn chế, bố mẹ nên đọc chậm, to và rõ ràng. Từ 3 tuổi trở lên, tốc độ đọc có thể nhanh hơn để giữ nhịp hứng thú. Riêng với trẻ 5–6 tuổi, vốn tò mò và thích khám phá con chữ, bố mẹ hãy khuyến khích con tự đọc những trang có nội dung đơn giản.
Điều chỉnh giọng điệu biến tấu để tăng phần thú vị
Điều làm nên sự đặc biệt của Ehon chính là khả năng để bố mẹ hóa thân vào thế giới trong sách, mang đến những nhân vật và cốt truyện sống động, khơi gợi trí tò mò và niềm yêu thích đọc sách cho trẻ.
Lựa chọn tư thế ngồi khi đọc Ehon cho bé
Tư thế khi đọc cũng ảnh hưởng đến trải nghiệm của bé. Bố mẹ có thể ngồi đối diện như đang kể một vở kịch, nhưng hiệu quả nhất là để bé ngồi trong lòng, ôm con và cùng lật từng trang sách. Giữ khoảng cách 20–30 cm từ mắt bé đến sách – đây là mức lý tưởng để não bộ tiếp nhận hình ảnh và màu sắc một cách tốt nhất, đồng thời tạo cảm giác gần gũi, gắn kết giữa bố mẹ và con.
Quan sát nét mặt và lắng nghe cử chỉ của con
Trẻ có thể chưa phản ứng nhiều khi nghe đọc Ehon, nhưng cha mẹ đừng vội lo lắng. Bé cần thời gian để tiếp nhận và dần hình thành phản xạ với hình ảnh. Nếu thấy con chăm chú nhìn chằm chằm, đó chính là dấu hiệu bé đang tập trung. Hãy kiên nhẫn chờ một chút, rồi nhẹ nhàng lật sang trang mới để con tiếp tục khám phá những điều thú vị khác. Lúc này, não bộ của bé đang làm việc tích cực để tiếp nhận và tưởng tượng.
Không đưa ra quá nhiều câu hỏi và kiểm tra
Sau khi kết thúc một câu chuyện hay một cuốn sách, thay vì đưa ra ngay những câu hỏi hay yêu cầu kiểm tra, bố mẹ nên để con tự do tưởng tượng. Với Ehon, việc không làm gián đoạn mạch tư duy sẽ giúp trẻ tiếp nhận tự nhiên hơn. Bắt đầu từ những chi tiết đơn giản, bé sẽ dần nhận biết được màu sắc, hình dạng và cả ngôn ngữ mới theo cách nhẹ nhàng, thoải mái nhất.
Sách Ehon không chỉ là những cuốn truyện tranh đơn thuần mà còn là người bạn đồng hành quan trọng trong hành trình phát triển tư duy, ngôn ngữ và cảm xúc của trẻ. Với hình ảnh sinh động, nội dung gần gũi và tính giáo dục cao, Ehon giúp bé vừa học vừa chơi, khám phá thế giới xung quanh một cách tự nhiên. Nếu ba mẹ đang tìm kiếm phương pháp nuôi dưỡng trí tưởng tượng và thói quen đọc sách cho con, thì sách Ehon chính là lựa chọn hoàn hảo.
